‘Op dit moment ben ik werkzaam in een aantal woningen voor mensen met dementie. Veel mensen denken hierbij aan een gesloten deur, maar waarom eigenlijk? Natuurlijk zijn er mensen die dwalen en de weg kwijt kunnen raken, of mensen die onveilig handelen in het verkeer. Maar van alle bewoners in het gebouw, zijn deze mensen juist vaak in de minderheid. Waarom zou de deur dan voor íedereen dicht gaan? En waarom zouden de mensen die gaan dwalen, niet meer mogen rondlopen? Ze hebben er blijkbaar wel behoefte aan.
Laatst kwam er een nieuwe bewoonster op mijn woning wonen: een vrouw van 85 jaar met dementie die graag doet aan hardlopen. Ik stond er versteld van! Voor haar gezondheid (mentaal en fysiek) is dit natuurlijk super goed. Kan ze dit blijven doen nu ze in een verpleeghuis woont? Moet de deur voor haar ook dicht blijven? Er werden allerlei beren op de weg gezien: Wat als ze de weg bij deze nieuwe woning niet weet? Wat als ze verdwaalt? Wat als ze valt? Wat als ze wel erg lang weg blijft van de woning? Vrijheid en veiligheid staan recht tegenover elkaar.
In dit soort situaties ga ik terug naar de basis. Ik gun mensen een zo fijn mogelijk leven, en dat ziet er voor iedereen anders uit. Wat is voor deze vrouw kwaliteit van leven? Wat maakt het leven voor haar de moeite waard? En welke risico’s neem je dan?
Laten we nog wat breder kijken: er zijn bijvoorbeeld veel mensen die ieder jaar op wintersport vakantie gaan. Zij genieten hiervan en het draagt bij aan hun kwaliteit van leven. Maar ook hier zitten risico’s aan. En toch kiezen jaarlijks 1 miljoen Nederlanders ervoor om deze risico’s te nemen. Het leven bestaat uit het nemen van risico’s. Waarom zouden we dan in het verpleeghuis alle risico’s moeten wegnemen?
Natuurlijk blijft het altijd een afweging en je probeert de risico’s zo klein mogelijk te maken. Als je gaat skiën doe je niet voor niets een helm op. Deze afwegingen maken doen we samen: met de bewoner, diens familie, zorgmedewerkers, ergotherapeut, fysiotherapeut, psycholoog en ook de arts. Als specialist ouderengeneeskunde probeer ik dan het overzicht te houden en met een helicopterview naar de situatie te kijken.
Bij de hardlopende dame hebben we afgesproken dat ze een vast rondje aangeleerd krijgt, dat ze een GPS-tracker mee heeft zodat we haar kunnen vinden als ze niet tijdig terug is op de woning, en een knop voor haarzelf om te alarmeren als er iets is. Maar de deur is dus voor haar open.
Vrijheid is een groot goed. Niet alleen vrijheid om je te bewegen waar je naar toe wilt, maar ook vrijheid om te kiezen wat je wilt doen, of vrijheid om te kiezen wat je op je boterham wilt. Het geeft mensen een gevoel van eigenwaarde, je kunt zijn wie je wilt zijn. En in dit geval: dat deze vrouw lekker kan blijven hardlopen!’
Deze blog is geschreven door Eline Laro. Eline is specialist ouderengeneeskunde en werkt op een PG-afdeling en somatiekafdeling van Van Neynsel in s-Hertogenbosch en Vught.
Lees ook de andere blogs van Eline