‘Op mijn PG-afdeling woont een mevrouw met slikproblemen. Ze verslikt zich snel in voedsel met ook risico dat ze in bepaald voedsel kan stikken. Maar door haar dementie heeft ze niet door dat ze zich zo vaak verslikt, ze vergeet het immers weer. Daardoor begrijpt zij niet waarom wij voedsel aanbieden dat bijvoorbeeld gemalen is. “Dat is voor kinderen, ik wil normaal eten.”
Wij willen deze mevrouw helpen door het risico op verslikken kleiner te maken met aangepast voedsel, maar zij wil graag eten wat zij wil en kan ook van dit ‘normale’ eten erg genieten. Waar doen we dan goed aan? Waar doen we deze mevrouw nu écht een plezier mee?
In alle medische specialismen, en dus ook in de ouderengeneeskunde, komen ethische dilemma’s voor. Het is dan lastig om een plan te maken. Immers: wat goed is voor het één, is slecht voor het ander. Een moreel beraad kan hierbij helpen.
Bij een moreel beraad zitten alle betrokken partijen bij elkaar. Afhankelijk van de casus kunnen de bewoner en de naasten ook aansluiten, om zoveel mogelijk invalshoeken mee te nemen. Er wordt een stappenplan doorlopen waarbij iedereen zijn inbreng kan geven. Het meest belangrijke is: welke waarden spelen hierbij een rol? En welke waarden wegen het zwaarst? Dit helpt vervolgens om een knoop te kunnen doorhakken over wat het beste is om te doen.
Bij deze mevrouw speelden de waarden veiligheid, autonomie en kwaliteit van leven belangrijke rollen. We vinden het belangrijk dat deze mevrouw veilig kan eten, maar we vinden het ook belangrijk dat ze kan kiezen wat ze wil en kan genieten van haar eten. Beiden dragen bij aan kwaliteit van leven. Wat ook ter sprake kwam, was dat deze mevrouw erg angstig was als ze zich verslikte. Dit komt de kwaliteit van leven niet ten goede. Daarom is er besloten dat we wel gemalen voedsel blijven aanbieden, maar dat we het aantrekkelijker gaan maken. Als er een cake rond gaat, dan bieden we haar bijvoorbeeld een geprakte banaan aan met slagroom. Dan hoeft ze geen gemalen cake te eten, en heeft ze toch het idee dat zij ook iets lekkers en speciaals krijgt.
De afdeling waar deze mevrouw woont, is erg creatief en de meest bijzondere en lekkere dingen werden voorgeschoteld. Zijzelf voelt zich behandeld als een koningin! Mooi om te zien wat een moreel beraad teweeg kan brengen.’
Deze blog is geschreven door Eline Laro. Eline is specialist ouderengeneeskunde en werkt op een PG-afdeling en somatiekafdeling van Van Neynsel in s-Hertogenbosch en Vught.
Lees ook de andere blogs van Eline